Thesis dưới góc nhìn của lập trình viên

Xin chào các bạn,

Như các bạn cũng đã thấy hiện Việt Coding đã chuyển sang dùng Thesis – phiên bản 1.7. Thật ra, ban đầu Việt Coding không thích dùng Thesis vì 2 lý do sau:

– Thesis là theme có bản quyền với giá khá đắt đỏ
– Giao diện mặc định của Thesis không đẹp và chuyên nghiệp, muốn dùng được phải chỉnh sửa rất nhiều.

Tuy nhiên, trước sự trì trệ của Việt Coding ‘s blog như thứ hạng tăng không đáng kể, lượng visit hàng ngày dẫm chân tại chỗ trong khi bài viết mới vẫn được cập nhật thường xuyên. Điều này khiến Việt Coding nghi ngờ khả năng SEO của theme hiện đang dùng. Sẵn có Thesis 1.7, Việt Coding mở mã nguồn ra nghiên cứu kỹ. Nghiên cứu thôi chứ chưa dùng trên blog vì vẫn ngại vấn đề bản quyền. Tình cờ một người bạn có license developer đồng ý cho dùng trong một thời gian nên Việt Coding quyết định xem hiệu quả thế nào rồi mới bỏ tiền túi ra trang bị cho bằng anh bằng em 🙂

Trong một tuần qua, dưỡng bệnh ở nhà, nhưng Việt Coding vẫn dành thời gian nghiên cứu cấu trúc của Thesis. Ắt hẳn các bạn đã đọc nhiều bài viết về Thesis nhưng đó đều ở góc nhìn của người dùng cuối (end-user) và chỉ toàn đánh giá về mặt SEO. Trong bài viết này, Việt Coding sẽ tiếp cận Thesis ở góc nhìn khác. Góc nhìn của một lập trình viên.

Thesis là một theme cho WordPress, tác giả của Thesis viết theme này không theo chuẩn của một WP theme thông thường và gọi nó là một framework, đúng ra phải gọi một cách chính xác “Thesis là một framework theme dành cho WordPress“. Vì nếu gọi chung chung là FW, ai không biết tách Thesis ra khỏi WordPress theme thì … chỉ có vứt đi :).

Xem xét Thesis Framework

Mời các bạn xem hình :

Cấu trúc tập tin của Thesis

Như các bạn đã thấy cấu trúc của Thesis ở hình trên. Theo Việt Coding, cấu trúc trên được chia làm 2 phần:

Phần đóng khung màu đỏ là Thesis Core và màu xanh lá cây là Thesis Customize. Tại sao Việt Coding chia thành 2 phần như vậy ? Vì trong thời gian qua, Việt Coding đọc cũng khá nhiều bài viết chia sẻ kinh nghiệm, thủ thuật hiệu chỉnh (mod) Thesis, một số ít trong đó khi thực hiện mod lại mod luôn cả những tập tin trong nhóm Thesis Core như lib, admin, classess,… Theo Việt Coding điều đó không đúng. Mỗi framework đều có phần cốt lõi (core), đó là phần bất di bất dịch mà mỗi nhà phát triển khi dùng framework đó tránh đụng tới vì nếu không hiểu rõ sẽ gây đổ vỡ (crash) framework. Việc một nhà phát triển phải nhúng tay vào core của Thesis gây cho Việt Coding 2 suy nghĩ:

1- Nhà phát triển đó chưa thực sự hiểu rõ về Thesis Framework, nhất là các Hook.
2- Nhà phát triển đó nhận thấy những điểm hạn chế trong phần core của Thesis và họ quyết định sửa lại.

Như vậy ở một mức độ nào đó, chỉ cần hiệu chỉnh trong phần custom là đủ. Như Việt Coding khi customize theme mà bạn đang thấy, dù nhiều lần cũng muốn “máy mó” vào phần Thesis Core nhưng vẫn cố kìm lòng lại để tìm hướng giải quyết sao cho chỉ gói gọn những thay đổi trong phần custom. May thay, đến thời điểm này, Việt Coding nhận thấy các hooks của Thesis khá là đủ cho các customize ở mức độ trung bình.

Đánh giá về Thesis Template

Nghĩa của từ template Việt Coding muốn nói ở đây là cấu trúc giao diện của Thesis nhìn ở góc độ mã nguồn chứ không đánh giá ở góc độ đã xuất ra trình duyệt ở dạng HTML nhé.

Thesis template bao gồm các thành phần cơ bản nhất của WordPress như : Header, Content, Sidebar, Footer,… Bạn có thể xem hình sau để dễ hình dung:

Một template chuẩn của WordPress

Tất cả những thành phần này của Thesis chứa trong thư mục html. Đây có thể ví như bộ xương template của Thesis. Bạn chỉ cần khéo léo đắp da đắp thịt lên (thông qua các hook) là có được một Thesis đẹp đẽ.

Tuy nhiên, nếu bạn đã từng muốn tuỳ biến giao diện của Thesis hoặc “cao tay” hơn là convert một theme khác (loại không theo chuẩn WP) thành Thesis theme thì sẽ thấy được những hạn chế vô cùng của Thesis. Sở dĩ có nhận định này là vì Việt Coding tìm được một template khá tốt nhưng mất mấy ngày liền không sao chuyển đổi được, trừ phi đổi luôn template cốt lõi của Thesis (là các tập tin trong thư mục html kể trên) – điều mà Việt Coding không thích khi làm việc với bất kỳ framework nào.

Để dễ hình dung, chúng ta hãy thử lắp ghép các tập tin trong thư mục html thành một file index chuẩn của WordPress xem sao nhé:

[html]
<body>
<div id="header">
</div>

<div id="container">
<div id="page">
<div id="content">
</div>

<div id="sidebars">
</div>
</div>
</div>

<div id="footer">
</div>
</body>
[/html]

Việt Coding lược bỏ một số phần như header_are, content_area,… cho đỡ rối.

Cấu trúc trên là hợp chuẩn với hầu hết các template hiện nay. Tuy nhiên, điểm hạn chế lớn nhất của Thesis là không tách riêng phần html này riêng ra khỏi Thesis core mà vẫn để chung vào, nếu đưa vào Thesis Customize sẽ tạo một sự thoải mái hơn ở phía người phát triển. Vì hầu hết trong số họ sẽ “múa gậy vường hoang” trong khu vực được cho phép customize và e dè từng chút một nếu động đến phần lõi. Ví dụ, giả sử bạn có một template có cấu trúc thế này:

[html]
<body>
<div id="container">
<div id="header">
</div>

<div id="page">
<div id="content">
</div>

<div id="sidebars">
</div>
</div>

<div id="footer">
</div>
</div>
</body>
[/html]

mà muốn chuyển sang để dùng Thesis theme thì chỉ có mà chết cứng.

Đánh giá tổng quan (ở thời điểm 22/05/2010)

– Thesis Framework : 9/10
– Thesis Template : 1/10

Trên đây, chỉ là một số cảm nhận của  Việt Coding trong chưa đầy một tuần nghiên cứu mã nguồn Thesis. Có thể nó chưa thực sự sâu sát. Việt Coding hi vọng nhận được nhiều đóng góp ý kiến từ phía các bạn. Xin cảm ơn !